Ανακαλύψτε τον κόσμο της μέλισσας και μάθετε τα μυστικά της

Η διατροφική αξία των προϊόντων της μέλισσας

Μέλι ή ζάχαρη στο ρόφημα σας;

Ένα γραμμάριο επεξεργασμένης ζάχαρης έχει περίπου τις ίδιες θερμίδες (4 calories) με ένα γραμμάριο μελιού (3 calories) (USDA). Όμως όλες οι θερμίδες δεν είναι ίδιες για την υγεία μας! (Lustig, 2015) Ένα κουταλάκι ζάχαρη (4,2 g) ή ένα κουταλάκι μέλι (21 g) έχουν πολύ διαφορετική διατροφική αξία. Η ζάχαρη αποτελείται από σάκχαρα και περιέχει νάτριο, κάλιο και ασβέστιο. Το μέλι αποτελείται επίσης από σάκχαρα, αλλά επιπλέον περιέχει μέταλλα (ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, νάτριο, κάλιο, ψευδάργυρο), βιταμίνες (βιταμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, βιταμίνη Β-6, φολικό οξύ), καθώς και μία μικρή ποσότητα πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Επιπλέον, το μέλι περιέχει ένζυμα τα οποία βοηθούν την πέψη, γαστρεντερικές παθήσεις και μολύνσεις, έλκη και διαταραχές του ήπατος (FAO, 1996). Η μέλισσα προσθέτει τα ένζυμα στο νέκταρ (σουκρόζη) έτσι ώστε μετατραπεί σε γλυκόζη και φρουκτόζη.

Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μέλι καταναλώνετε ανεπεξέργαστο, ενώ κατά την διάρκεια επεξεργασίας της ζάχαρης από το ζαχαροκάλαμο, οι βιταμίνες και τα μέταλλα καταστρέφονται, αφήνοντας «κενές» διατροφικά θερμίδες.

Γύρη ως συμπλήρωμα διατροφής;

Η γύρη μπορεί να προέρχεται από διαφορετικές ανθοφορίες και αυτό σημαίνει ότι δύο βαζάκια γύρης μπορεί να είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Έτσι, και τα θρεπτικά συστατικά της κάθε γύρης είναι διαφορετικά. Το ποσοστό πρωτεΐνης στην γύρη κυμαίνεται από 7,5-35%. Περιέχει λίπη συνήθως λιγότερο από 5% και σάκχαρα, βιταμίνες, άμυλο και ανόργανα άλατα. Σε μια εξαιρετική ανασκόπηση/έρευνα (Schmidt και Buchmann, 1992) συγκρίθηκε η γύρη με άλλα τρόφιμα (βόειο κρέας, τηγανητό κοτόπουλο, ψητά φασόλια, ψωμί ολικής αλέσεως, μήλα, ωμά λαχανικά και ντομάτες) με το μέσο όρο σε πρωτεΐνη, λίπος, βιταμίνες και μέταλλα. Η γύρη ήταν πλουσιότερη στα περισσότερα συστατικά όταν συγκρινόταν η περιεκτικότητα της με βάση το βάρος ή τις θερμίδες των τροφίμων αυτών. Η γύρη σε σύγκριση (πρωτεΐνη και τα ανόργανα συστατικά) με το βόειο κρέας και τα φασόλια είχε πάνω από δέκα φορές περισσότερη θειαμίνη, ριβοφλαβίνη και νιασίνη. Όμως, μην ξεχνάμε ότι η γύρη καταναλώνεται συνήθως σε τέτοιες μικρές ποσότητες ώστε οι ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνες, πρωτεΐνες και μέταλλα δεν μπορούν να ληφθούν μέσα από τη κατανάλωση της γύρης μόνο. Ωστόσο, μπορεί να είναι μια σημαντική πηγή των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, ως συμπλήρωμα διατροφής όταν αυτή είναι ανεπαρκής. (FAO, 1996)

Το μυστήριο του βασιλικού πολτού

Ομοίως με την γύρη ο βασιλικός πολτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπλήρωμα διατροφής λόγω των συστατικών που περιέχει. Έχουν δημοσιευτεί πολλές χημικές αναλύσεις του βασιλικού πολτού, τα τελευταία χρόνια. Μετά τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις, κατάφεραν να δοθούν λεπτομερείς αναλύσεις της σύνθεσης αυτής της ασυνήθιστης και πολύπλοκης όξινης ουσίας (pH 3.6 έως 4.2). Τα κύρια συστατικά του βασιλικού πολτού είναι: νερό, πρωτεΐνες, σάκχαρα, λιπίδια και μεταλλικά άλατα. Παρά το γεγονός ότι αυτά μπορούν να υπάρχουν σε αξιοσημείωτα διαφορετικές περιεκτικότητες, η σύνθεση του βασιλικού πολτού είναι σχετικά σταθερή κατά τη σύγκριση διαφορετικών αποικιών, φυλές μελισσών και το χρόνο. Το νερό αποτελεί περίπου τα δύο τρίτα του φρέσκου βασιλικού πολτού. Εκτός αυτού, οι πρωτεΐνες και τα σάκχαρα είναι μακράν τα κύρια συστατικά του. Αν και σε μικρές ποσότητες, όλα τα αμινοξέα απαραίτητα για τον άνθρωπο υπάρχουν μέσα στον βασιλικό πολτό. Επιπλέον ένας αριθμός σημαντικών ενζύμων υπάρχουν μέσα σε αυτόν. (FAO, 1996)

Πρόπολη

Η πρόπολη αποτελείται από κερί (30%), ρητίνες (55%), αιθέρια έλαια (10%) και γύρη (5%). Όπως καταλαβαίνουμε, ανάλογα με την ανθοφορία που υπάρχει γύρω από το μελίσσι, η σύσταση του είναι διαφορετική. Αυτό γιατί κάθε φυτό έχει διαφορετικές ρητίνες, αιθέρια έλαια και γύρη! Το κάθε φυτό είναι ξεχωριστό!